Op vrijdag 3 juni vond in Bar-Beton te Utrecht het symposium ‘Kijk op radicalisering’ plaats. De dag stond in het teken van perspectief bieden aan jongeren en verbindingen leggen tussen enerzijds het sociaal domein en anderzijds het veiligheidsdomein.
Na de opening van de voorzitters van Jeugdzorg Nederland en de Associatie voor Jeugd, die de noodzaak van het thema nogmaals benadrukten, kregen de 120 deelnemers een inspirerend betoog te horen van Bleri Lleshi. Deze politiek filosoof, mensenrechtenactivist en jongerenwerker uit Molenbeek hanteert liefde als wapen tegen radicalisering.
In het verlengde van de verbindingen was er daarna ruimte voor Nicole Bogers, landelijk programmadirecteur Contra-Terrorisme, Extremisme en Radicalisering van de Nationale Politie. De werkwijze van de politie was voor velen in de zaal een eyeopener. Het strafrecht is immers niet alleen de speelruimte van de Nationale Politie, zo betoogde mevrouw Bogers. Achter de schermen neemt de politie ook een duidelijke preventieve rol aan en daarop wordt ook actief ingezet. Het podium is daarna geboden aan Stijn Sieckelinck, docent/onderzoeker van de Universiteit Utrecht. Tien jaar onderzoek laat zien dat een pedagogische kijk op radicalisering gerechtvaardigd is. De onderzoeker ging voornamelijk in op inzichten die jeugdprofessionals
ter harte kunnen nemen om actief en vreedzaam burgerschap te stimuleren en die langs die weg de pedagogische strijd tegen extremisme aan te gaan.
Twee jonge onderzoekers, Marco Hol en Michiel Kuiper, werden daarna bevraagd door de dagvoorzitter Gerdi Meyknecht over het belang van lokale netwerken in de aanpak tegen radicalisering naar aanleiding van hun (afstudeer)onderzoek bij Jeugdzorg Nederland.
Het ochtenddeel werd afgesloten met een korte introductie van Naïma Azough, die eerder die week door de ministeries van OCW en VWS is aangesteld als speciaal rapporteur preventie van extremisme. Azough gaat onderzoek doen naar netwerken waarbinnen jeugdwelzijnswerkers, zorgprofessionals, wijkagenten, docenten en ouders goed lukt om te voorkomen dat kwetsbare jongeren zich isoleren van anderen en de Nederlandse samenleving of om extremisme in een heel vroeg stadium te herkennen en er iets tegen te doen.
Na de lunch stonden er verschillende deelsessies op het programma. Waar het Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond voornamelijk inging op het belang van het casusoverleg, inspireerde Spirit! de aanwezigen met het Adviespunt Radicalisering en het verhaal van een gederadicaliseerde jongere uit Amsterdam.
Ook Horizon en de politie verzorgden een interessante deelsessie. Conform het Terra, een Europees initiatief, treden Horizon en de Politie gezamenlijk preventief op volgens een aanpak die is afgeleid van een zogenaamd trapmodel. Dit model laat stapsgewijs de fasen tot extremistisch gedrag en/of handelen zien. Daarnaast verzorgde ook het Openbaar Ministerie een deelsessie, welke in het teken stond van de rol die het OM inneemt binnen het veiligheidshuis en casusoverleg. In dezelfde lijn als het OM organiseerde ook Jeugdbescherming Gelderland een interessante deelsessie. Hierin stond juist de rol van jeugdbescherming in het casusoverleg centraal.
Ten slotte is ook het Familiesteunpunt Radicalisering bereid geweest om een deelsessie te verzorgen. Dit team van zeer gespecialiseerde casemanagers vertelden over de centrale rol die ouders en familie spelen in de aanpak van radicalisering. Kortom, er was voor de deelnemers van het Symposium een uitgebreid aanbod van deelsessies.
De inspirerende en interessante dag werd op een verfrissende wijze afgesloten met een kritische column van Marghalith Kleywegt, een journaliste die in opdracht van Jet Bussemaker in het onderwijs naar dit thema gekeken heeft en haar ervaringen op indrukwekkende wijze beschreven heeft. (lees hier haar onderzoek '2 werelden, 2 werkelijkheden.'
Op de achtergrond van het ochtend- en middagprogramma sloeg zij het gehele symposium gade. Zij prees de betrokkenen voor hun openheid en bereidheid de handen ineen te slaan. Het symposium werd afgerond door het aanreiken van een aantal adviezen aan Fawzia Nasrullah die ze namens Jeugdzorg Nederland en de Associatie voor Jeugd in ontvangst nam. Een belangrijk advies was het opbouwen van een ‘nationale coalitie’ om samen betere antwoorden te geven aan jongeren en hun gezinnen. ‘Radicaal zijn de meeste jongeren op een bepaald moment in hun leven: ga met hen in gesprek en luister naar hun betoog,’ was een belangrijk advies. ‘leg je niet neer bij extremisme,’ was een andere aanwijzing.
Het werd als een geslaagde dag ervaren door de deelnemers.
Het begin van een periode waarin partners verbindingen zoeken om samen op trekken tegen extremisme en extreme radicalisering onder jongeren. Jeugdzorg Nederland en de Associatie voor Jeugd laten het thema dan ook niet los. Het vervolg vullen zij graag samen in met de relevante partners uit het sociaal domein en het veiligheidsdomein. Op korte termijn zullen hiertoe concrete stappen worden gezet.
Lees het verslag van Margalith Kleywegt